Możliwe kierunki zmian w systemie finansowania gmin w Polsce

Artykuł podejmuje kwestię zmian źródeł finansowania gmin. Rozważania dotyczą prezentacji kilku propozycji rozwiązań mających na celu wzmocnienie bezpieczeństwa finansowego gmin. Dokonana analiza w całości skupia się na przeglądzie zgłaszanych w literaturze uwag oraz ich ocenie. W artykule zwrócono uwagę na powszechnie znane aspekty, tj. zależność dochodów gmin od koniunktury gospodarczej, jak również na nieoczywiste wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy, np. konieczność poszukiwania dodatkowych środków publicznych pochodzących ze źródeł dochodów własnych gmin i uwzględniania niekorzystnych zmian demograficznych w systemie finansowania gmin lub dalszego zwiększania dochodów gmin pochodzących z budżetu państwa z uwagi na ciężar odpowiedzialności politycznej ponoszony przez polityków lokalnych w przypadku podnoszenia podatków. Ogólne rekomendacje w zakresie możliwych kierunków zmian systemowych zebrano w podsumowaniu.

The article addresses the issue of changes in the sources of financing for municipalities. These considerations concern the presentation of several proposals for solutions aimed at strengthening the financial safety of municipalities. The analysis focuses entirely on the review of comments reported in the literature and their assessment. The article draws attention to commonly known aspects, i.e. the dependence of municipalities’ income on the economic situation, as well as non-obvious conclusions resulting from the analysis, e.g. the need to seek additional public funds from the sources of municipalities’ own income and to take into account unfavourable demographic changes in the municipalities’ financing system, or further increasing municipalities’ income from the state budget due to the burden of political responsibility borne by local politicians if taxes are raised. General recommendations regarding possible directions of systemic changes are summarized in the conclusion.

DOI https://doi.org/10.60749/e5d7-4r77

SŁOWA KLUCZOWE
gmina, dochody budżetowe, budżet gminy, podatki, finanse samorządu terytorialnego