Rozwój i znaczenie sektora dużych przedsiębiorstw

Nr 1/2023

pdf

Rozwój i znaczenie sektora dużych przedsiębiorstw w polskiej gospodarce

Development and significance of the large enterprise sector in the Polish economy

Dariusz Firszt, Jakub Gietka

Artykuł stanowi próbę diagnozy rozwoju sektora dużych przedsiębiorstw w Polsce w latach 2010–2021 oraz określenia jego znaczenia dla rozwoju gospodarczego. Omówiono w nim kwestie związane z klasyfikacją przedsiębiorstw, przeanalizowano regionalne zróżnicowanie lokalizacji dużych firm, ich wpływ na dochody podatkowe z CIT w Polsce oraz udział w realizowanych w gospodarce procesach innowacyjnych. Z przeprowadzonych badań wynika, że pomimo niewielkiej liczby firm tego typu w ogólnej liczbie przedsiębiorstw mają one istotny wpływ na zatrudnienie, obrót oraz dochody budżetowe. Są bardziej aktywne innowacyjnie niż podmioty z sektora MŚP i generują większość nakładów na działalność innowacyjną, w szczególności badawczo-rozwojową.

The article attempts to diagnose the development of the large enterprise sector in Poland between 2010 and 2021, as well as determine its significance for economic development. It discusses issues related to the classification of enterprises, analyses the regional diversity of the locations of large companies, their impact on corporate income tax revenues in Poland, and their participation in innovative processes in the economy. The research findings indicate that despite the small number of such firms in the overall number of enterprises, they have a significant impact on employment, turnover, and budgetary income. They are more innovative than SMEs and contribute the majority of investments into innovation, particularly research and development.

DOI: https://doi.org/10.60749/2pzm-vt37

Bibliografia

Wydawnictwa zwarte

Beauchamp M., Krysztofiak-Szopa J. i Skala A., Polskie startupy. Raport 2018, Warszawa: Fundacja Startup Poland 2018.

Danielak W., Bartczak K., Mierzwa D. i in., Małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce: Szanse i zagrożenia rynkowe. Wrocław: EXANTE 2017.

Drucker P.F., Innovation and Entrepreneurship: Practice and Principles. London: Pan Books 1986. Firszt D., Uwarunkowania dyfuzji innowacji w polskiej gospodarce, Warszawa: CeDeWu 2012.

Lachiewicz S. i Zakrzewska-Bielawska A., Formy i ograniczenia dyfuzji metod i technik zarządzania z dużych przedsiębiorstw do firm sektora MSP, w: M. Lisiński, B. Ziębicki (red.), Współczesne problemy rozwoju metodologii zarządzania. Kraków: Wydawnictwo Fundacji Uniwersytetu Ekonomicznego 2016.

Luka CIT w Polsce w latach 2014–2018, Warszawa: Polski Instytut Ekonomiczny 2020.

Śleszyński P., Duże przedsiębiorstwa w strukturze przestrzennej największych polskich miast. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN im. Stanisława Leszczyckiego 2008.

Wydawnictwa ciągłe

Erdin C. i Ozkaya G., Contribution of small and medium enterprises to economic development and quality of life in Turkey. “Heliyon” 2020, vol. 6(2), e03215. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e03215 [05.07.2023].

Felis P. i Szymański W., Analiza i ocena regulacji uszczelniających system opodatkowania dochodów przedsię- biorców w Polsce w latach 2015–2019. „Studia BAS” 2020, nr 4(64), s. 69–94.

Forsman H. i Rantanen H., Small Manufacturing and Service Enterprises as Innovators. A Comparison by Size, “European Journal of Innovation Management” 2011, vol. 14(1), pp. 27–50.

Janiszewska M., Zmiany w procedurach podatkowych i uprawnieniach organów podatkowych – ich znaczenie w kontekście uszczelniania systemu podatkowego w Polsce w latach 2015–2019. „Studia BAS” 2020, nr 4, s. 9–27.

Kaleta A., Strategie małych, średnich i dużych przedsiębiorstw w Polsce. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2014, nr 340, s. 438–449, https://doi.org/10.15611/pn.2014.340.40 [04.07.2023].

Konopczak K. i Łożykowski A., Efekt fiskalny uszczelniania systemu podatkowego w Polsce: próba oszacowania w zakresie podatku CIT. „Ekonomista” 2021, nr 1, s. 25–55.

Konopczak K. i Łożykowski A., Kwantyfikacja zmian luki CIT: podejście ekonometryczne. „MF Working Paper Series” 2019, nr 39, s. 1–38.

Kowalski D., Europejska definicja mikro, małych i średnich przedsiębiorstw jako instrument polityki rozwoju sektora przedsiębiorstw – doświadczenia, postulaty i wnioski na przyszłość. „Przegląd Europejski” 2020, nr 2, s. 49–60, https://doi.org/10.31338/1641-2478pe.2.20.4 [05.07.2023].

Łapacz D., Udział małych i średnich przedsiębiorstw w wytwarzaniu PKB – Polska na tle Unii Europejskiej.

„Współczesna Gospodarka” 2015, nr 6(1), s. 43–51.

Oksanych O., Innowacyjność sektora MŚP w Polsce: problemy i perspektywy. „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2019, nr 57(1), s. 351–363.

Owczarczyk B., Znaczenie sektora MŚP dla gospodarki rynkowej. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Nauki o Finansach” 2010, nr 4(127), s. 285–299.

Pandel N. i Sołoducho-Pelc L., Trzydzieści lat rozwoju przedsiębiorczości w Polsce. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2018, nr 538, s. 315–327. https://doi.org/10.15611/pn.2018.538.25 [05.07.2023].

Pawlowski E., Trzcielinski, S. i Karwowski W., Size of an enterprise and organizational innovations. In Advances in the Ergonomics in Manufacturing, “Managing the Enterprise of the Future” 2014, pp. 33–40.

Rotar L.J., Pamić R.K. i Bojnec Š., Contributions of small and medium enterprises to employment in the European Union countries. “Economic Research-Ekonomska Istraživanja” 2019, vol. 32(1), pp. 3302–3314. https://doi. org/10.1080/1331677X.2019.1658532 [05.07.2023].

Rothwell R., Towards the Fifth‐generation Innovation Process, “International Marketing Review” 1994, vol. 11(1).

Şentürk H.K.C., The Importance Of Small And Medium-Sized Enterprises (Smes) In Economies: Swot Analysis Of The Sme Sector In Turkey And Albania. „Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi” 2010, vol. 3(1), pp. 116–132.

Shouyu C., Research on the Characteristics of Innovation in Small and Medium Sized Enterprises: A Comparative Analysis of Large Enterprises. „Proceedings of the 2017 7th International Conference on Social Network, Communication and Education”, 2017, pp. 264–268, https://doi.org/10.2991/snce-17.2017.53 [05.07.2023].

Szymański G., Współpraca dużych przedsiębiorstw z MSP w ramach działalności wdrożeniowej innowacji, „Przegląd Organizacji” 2020, nr 1, s. 50–56.

Urbański M., Ocena postrzegania globalnej strategii przez pracowników dużych przedsiębiorstw. „Przegląd Organizacji” 2021, nr 3, s. 12–19. https://doi.org/10.33141/po.2021.03.02 [05.07.2023].

Publikacje internetowe

Ciesielski M., Światowy ekosystem startupów szybko rośnie, https://www.obserwatorfinansowy.pl/bez-kategorii/ rotator/swiatowy-ekosystem-startupow-szybko-rosnie/ [05.07.2023].

Edmiston K.D., The Role of Small and Large Businesses in Economic Development, 2007, https://doi.org/10.2139/ ssrn.993821 [05.07.2023].

Eurostat, Number of enterprises in the non-financial business economy by size class of employment, 2023, https:// ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tin00145/default/table?lang=en [25.06.2023].

Gajewski D.J., Laskowska M. i Kusy R., Udział dużych podatników w strukturze dochodów z CIT w Polsce w latach 2012–2018, s. 21, https://casp.sgh.waw.pl/sites/casp.sgh.waw.pl/files/RAPORT_CASP_LOW.pdf [05.07.2023].

Paszkowski J. i Paszkowski P., Ewolucja stanu i struktury dużych przedsiębiorstw w województwie podlaskim, Białystok: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej 2022, https://doi.org/10.24427/978-83-67185-10-3 [05.07.2023].

UPUE, Poradnik dla użytkowników dotyczący definicji MŚP, 2015, https://doi.org/doi/10.2873/29361 [05.07.2023].

Akty prawne

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu, Dz. Urz. UE L 187 z dnia 26.06.2014 r.

Inne

GUS, Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w latach 2019–2021, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/nauka-i-technika/dzialalnosc-innowacyjna-przedsiebiorstw-w-polsce-w-latach-2019-2021,14,9.html [30.09.2023].

GUS, Przedsiębiorstwa niefinansowe według rodzajów i miejsc prowadzenia działalności w 2022 r., https://stat.gov. pl/obszary-tematyczne/podmioty-gospodarcze-wyniki-finansowe/przedsiebiorstwa-niefinansowe/przedsiebior- stwa-niefinansowe-wedlug-rodzajow-i-miejsc-prowadzenia-dzialalnosci-w-2022-roku,32,4.html [02.11.2023].

Ministerstwo Finansów, Wpływy z podatków wskaźnikiem rozwoju gospodarczego Polski. Dane dużych podatników CIT opublikowane, 2023, https://www.gov.pl/web/finanse/wplywy-z-podatkow-wskaznikiem-rozwoju-gospo- darczego-polski-dane-duzych-podatnikow-cit-opublikowane [20.06.2023].

PARP, Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, 2019, s. 4, https://www.parp.gov.pl/ storage/publications/pdf/Male-srednie-przedsiebiorstwa-10_04_2020.pdf [05.07.2023].

Ranking of the companies with the highest spending on research and development worldwide in 2022, https:// www.statista.com/statistics/265645/ranking-of-the-20-companies-with-the-highest-spending-on-research-and-development/ [05.07.2023].